Մրսածություն
Ի՞նչ է մրսածությունը:
Մրսածությունը քթի, կոկորդի և բրոնխային խողովակների հանկարծակի բորբոքումն է:
Մրսածություն
Մրսածության պատճառները
Մրսածությունը սովորաբար առաջանում է վիրուսների պատճառով: Կան ավելի քան 200 տարբեր վիրուսներ, որոնք կարող են մրսածության պատճառ դառնալ: Այն վնասում է ամբողջ երկրագնդի մարդկանց և կարող է պատահել տարվա ցանկացած պահի, այնուամենայնիվ, առավել տարածված է ձմռան ընթացքում, այսինքն՝ հիմնականում հոկտեմբերից մարտ ընկած ժամանակահատվածում հյուսիսային կիսագնդում և անձրևոտ սեզոնների ընթացքում:
Մրսածության վիրուսները տարածվում են փոքրիկ օդային կաթիլների միջոցով, որոնք արտազատվում են հիվանդ մարդու փռշտոցից, հազից կամ քիթը (դուրս փչելով) մաքրելուց: Մարդը կարող է հիվանդանալ, եթե մեկ այլ հիվանդ մարդ փռշտում է, հազում է կամ քիթն է մաքրում մոտակայքում կամ կարող է հիվանդանալ, եթե ձեռք է տալիս իր աչքերին, քթին կամ բերանին մրսածության վիրուսով աղտոտված ինչ-որ բանի դիպչելուց հետո, օրինակ՝ խաղալիք կամ դռան բռնակ:
Ծնողները հաճախ վարակվում են իրենց երեխաներից, ովքեր էլ սովորաբար վարակվում են այլ երեխաներից: Մրսաածության վարակը կարող է արագ տարածվել դպրոցների կամ ցերեկային խնամքի կենտրոնների միջոցով: Հիվանդ մարդիկ հատկապես վարակիչ են հիվանդության առաջին երկու-երեք օրվա ընթացքում: Մրսածությունը սովորաբար վարակիչ չէ առաջին շաբաթից հետո:
Ինչպե՞ս է մրսածությունն ազդում օրգանիզմի վրա
Սովորաբար բորբոքումը սկսվում է կոկորդից, որին հաջորդում է քիթը:
Մրսածության ախտանիշները
րսածությունն առավել հաճախ առաջացնում է քթի փակվածություն կամ հարբուխ և փռշտոց: Կոկորդի քերոցի զգացողությունը և հազը նույնպես ընդհանուր ախտանիշներ են:
Մեջբերում.
Սովորաբար հազը սկսվում է չոր հազի կարճ փուլով և դառնում է թաց հաջորդ երկու օրվա ընթացքում`վերադառնալով նորից չոր հազի
Այլ ախտանիշներից են գլխացավը, հոգնածությունը, մկանային ցավերը կամ ախորժակի կորուստը:
Հիվանդ մեծահասակները և ավելի մեծ տարիքի երեխաները հիմնականում չեն ունենում բարձր կամ ցածր տենդ: Փոքր երեխաները հաճախ ջերմություն են ունենում 37.7-ից 38.8° C-ի սահմաններում: Ախտանիշներից մեկը հաճախ ավելի անհանգստացնող է լինում, քան մյուս ախտանիշները և ախտանիշները սովորաբար փոփոխվում են մրսածության ընթացքում: Սովորաբար ախտանիշները գագաթնակետին են հասնում մրսածությունից երկուսից չորս օր հետո: Մեծահասակների մոտ դրանք սովորաբար անցնում են յոթից տասն օրվա ընթացքում: Այնուամենայնիվ, հազը կարող է ավելի երկար տևել, այսինքն՝ մինչև երեք շաբաթ: Երեխաների մոտ մրսածությունն ավելի երկար է տևում, քան մեծահասակների մոտ, այն սովորաբար անցնում է տասից տասնհինգ օրվա ընթացքում, հազը տևում է միջինը 25 օր։
Մրսածության ծանրության աստիճանը
Առողջ մարդկանց մոտ մրսածությունը ինքնուրույն դադարող հիվանդություն է, ինչը նշանակում է, որ այն հիմնականում անցնում է մի քանի օր անց: Այնուամենայնիվ, ինչպես ասթմա ունեցող մեծահասակների, այնպես էլ երեխաների մոտ մրսածությունը խզզոցների և ասթմայի սրացումների ամենատարածցած խթանն է: Մրսածությունը կարող է նաև հանգեցնել հնարավոր ավելի լուրջ բակտերիալ վարակների, ինչպիսիք են սինուսիտը, ականջի բորբոքումները, բրոնխիտը և թոքաբորբը:
Մարդկանց հետևյալ խմբերը մրսածությունից բխող բարդություններ ունենալու ամենամեծ ռիսկի տակ են.
-
Երկու տարեկանից փոքր երեխաները
-
Հղի կանայք
-
60 տարեկանից բարձր մարդիկ
-
Հիվանդները, որոնք ունեն շնչուղիների երկարատև հիվանդություններ, ինչպիսիք են ասթման կամ քրոնիկ օբստրուկտիվ թոքային հիվանդությունը (COPD)
-
Հիվանդներ, որոնք ունեն սրտային կամ երիկամային երկարատև հիվանդություն
-
Շաքարային դիաբետով կամ նյութափոխանակության այլ խանգարումներ ունեցող հիվանդներ
-
Հիվանդներ, որոնք ունեն իմունային համակարգը ճնշող հիվանդություններ
-
Հիվանդներ, որոնք ընդունում են իմունային համակարգը ճնշող դեղորայք
Մրսածությունն ամենատարածված պատճառն է, որի համար երեխաները բացակայում են դպրոցից, իսկ ծնողները` աշխատանքից:
Մրսածության ռիսկային գործոնները
Երեխաներն ավելի հաճախ են հիվանդանում, քան մեծահասակները: Եթե մեծահասակները տարեկան հիվանդանում են երկու կամ երեք անգամ, երեխաները կարող են տարեկան մինչև ութ անգամ հիվանդանալ:
Կանխարգելում
Հիվանդանալու հավանականությունը նվազեցնելու համար մեծահասակները և երեխաները պետք է ձեռքերը լվանան քիթը մաքրելուց, տակդիրները փոխելուց, սանհանգույցն օգտագործելուց հետո, ինչպես նաև ուտելուց և սնունդ պատրաստելուց առաջ: Մակերեսները, որոնց հաճախ են դիպչում, ինչպիսիք են լվացարանի բռնակները կամ դռների բռնակները, պետք է կանոնավոր մաքրվեն: Կտորե սրբիչներ օգտագործելու փոխարեն կարելի է օգտագործվել թղթե անձեռոցիկներ:
Իմունային համակարգի ամրապնդումը կարող է օգնել օրգանիզմին պայքարել վարակների դեմ: Պասիվ ծխելուց խուսափելը, որը պատասխանատու է բազմաթիվ առողջական խնդիրների, այդ թվում` մրսածության համար, կարող է օգնել ամրապնդել իմունային համակարգը:) Շատ հեղուկ խմելը և բավարար քունը ևս կարող են օգնել իմունային համակարգի գործառույթին:
Երբ այցելել բժշկի
Մրսածության ախտանիշների մեծ մասը մեկ շաբաթվա ընթացքում անցնում են: Այնուամենայնիվ, խորհուրդ է տրվում դիմել բժշկի, եթե դուք կամ ձեր երեխան շնչառության հետ կապված խնդիրներ ունեք կամ յոթից տասն օր հետո դեռ շարունակում եք վատ զգալ: